Təsəvvür edin ki, 2013-cü ildə Nvidia-ya 10,000$ yatırmısan və indi portfelin 1.5 milyon dollardan çoxdur. Bəlkə də, o vaxt bu şirkət haqqında danışanlar az idi — amma bu gün belə fürsətlər hələ də var.
Bu yazıda 2025 -ci il və sonrası üçün 50x-100x potensialı olan – yəni 10,000$-ı 1 milyon $-a çevirə biləcək “moonshot” olma ehtimalı olan səhmlər haqqında bəhs edəcəm. Bu, qumar deyil – riskli, amma ağıllı sərmayə strategiyasıdır.
Başlayaq ondan ki , Moonshot nədir və necə işləyir?
"Moonshot" dedikdə nəzərdə tutulan odur ki, bu səhmlərin uğurlu olması ehtimalı aşağı olsa da, potensial gəliri qeyri-adi dərəcədə yüksəkdir. Əgər 10 belə səhmdən 7-si batarsa, 2-si 10x, 1-i isə 100x qazandırsa — ümumi nəticə hələ də milyonluq qazanc ola bilər.
9-10 il ərzində baş verən ən məşhur moonshot uğurları elə hazırda da ən məşhur səhmlərdir :
Tesla (TSLA) – 2012-dən 2021-ə 200x
Nvidia (NVDA) – 2013-dən 2023-ə 150x
Bitcoin – 2012-dən 2021-ə 10,000x
Hazırda yüzlərlə kiçik həcimli səhmlər var ki gələcəkdə 100x dəyər qazanaraq moonshot ehtimalı var. Bəs 10,000 dollardan 1 milyon dollara 10 ilə çatmaq realdırmı? 10,000$-ı 1,000,000$-a çevirmək üçün 100 dəfə artım lazımdır (yəni 10,000% ümumi gəlir). Bu, hər il təxminən 58.5% illik orta artım deməkdir – 10 il ardıcıl.
Bəs hansı səhm 100x edə bilər? Belə səhmləri seçərkən aşağıdakı şərtlərə fikir vermək lazımdır.
Kiçik bazar dəyərli olan səhmlər (məs: <5 milyard $)
Partlayan sektorlarda fəaliyyət göstərənlər (AI, kosmos, biotexnologiya və s.)
Vizioner və hədəfli təsisçiləri olan şirkətlər
Nəhəng bazar potensialı (TAM – Total Addressable Market)
Hal-hazırda kənarda qalan və ya dəyəri bilinməyən şirkətlər
ABŞ-da fərdi investorların demək olar böyük əksəriyyətinda Moonshot Portfeli var. Moonshot Portfeli – sərmayə portfelinin kiçik, lakin çox riskli və yüksək gəlirli hissəsidir. Burada hədəf 10x, 50x, hətta 100x artım potensialı olan şirkətlərə investisiya etməkdir .
Bu niyə “moonshot” adlanır?
Ayı vurmaq kimi – uğur ehtimalı azdır
Amma uğur olarsa – həyat dəyişdirəcək qədər qazanc gətirə bilər deməkdir
Fərdi investorlar bu portfellərinə “qur və unut “ portfeli kimi baxırlar. Çünki Moonshot Portfelinin qurulma xüsusiyyəti uzunmüddətli dövür üçün nəzərdə tutulmasıdır. Belə portfel qurarkən mütləq aşağıdakı bir çox məsələlər nəzərə alınmalıdır.
İnvestisiya miqdarı - Ümumi sərmayənin çox kiçik hissəsi (5–15%)
Risk səviyyəsi - Çox yüksək – bir çox şirkət uğursuz ola bilər
Tipik sahələr - Yeni texnologiyalar, biotexnologiya, AI və s.
Gözləmə müddəti - Uzunmüddətli (5–10 il) sərmayə strategiyası
Tədqiqat vacibliyi - Çox vacibdir – hər bir şirkət yaxşı analiz olunmalıdır
Məsələn, əgər Moonshot Portfeli üçün 1,000$ ayırmaq fikirin varsa o 1,000$ yaxşı analiz edilmiş 5–10 moonshot-a (hər birinə 100–200$) paylaşdırmaq daha yaxşı olar.
Bir daha qeyd edim ki , Moonshot yatırımı qumar deyil – bu, ağıllı şəkildə analiz edilmiş və səbirli yanaşma tələb edən venture (risk) tipli yatırımlardır. Çoxu uğursuz ola bilər, amma 1 uğurlu seçim hər şeyi əvəz edə bilər.
Aşağıda isə mənim təxmini seçdiyim və mənə görə moonshot olma ehtimalı olan bir səhm listdir. Hər kəs özünə uyğun belə bir list yarada bilər.